Servo Motor Alarm Kodları Ne Anlama Gelir? CNC Kullanıcıları İçin Teknik Rehber

ENDÜSTRİYEL AKTARIM ELEMANLARI | CNC, Otomasyon ve Mekanik Sistemler

CNC Servo Sistemlerinde Alarm Neden Oluşur?

Servo motorlar, kapalı döngü kontrol sistemiyle çalışır; yani sürekli olarak pozisyon, hız ve tork bilgilerini geri besleme ünitesi (enkoder) aracılığıyla sürücüye iletirler. Sürücü de bu bilgileri referans değerlerle karşılaştırarak motoru kontrol eder. Bu döngüde herhangi bir anormallik, sistemin güvenliğini ve doğruluğunu sağlamak amacıyla bir alarm tetikleyerek motoru durdurur. Alarmın nedeni, elektriksel aşırı yükten mekanik sıkışmaya, haberleşme hatasından sensör arızasına kadar geniş bir yelpazede olabilir.

Yaygın Servo Motor Alarm Kategorileri ve CNC Teşhisi

1. Aşırı Akım (Overcurrent) Alarmı (OC, A.01, F001 vb.)

Bu alarm, servo sürücünün motora gönderdiği akımın belirlenen limitleri aşması durumunda tetiklenir. Genellikle ani hızlanma/yavaşlama, mekanik sıkışma, motor veya sürücü iç arızası gibi nedenlerle ortaya çıkar.

Olası Nedenler: Kısa devre, motor sargılarında hasar, sürücü çıkış transistörlerinde arıza, aşırı mekanik yük, fren arızası, yanlış motor parametreleri.
CNC Teşhisi ve Çözüm: Motor ve sürücü arasındaki güç kablolarını kontrol edin. Motorun boşta dönüp dönmediğini test edin (mekanik sıkışma var mı?). Sürücü parametrelerini (özellikle hızlanma/yavaşlama rampalarını) kontrol edin. Gerekirse bir multimetre ile motor sargı dirençlerini ölçün. Aşırı yük durumlarında, doğru **servo motor ve sürücüler** seçimi hakkında daha fazla bilgi almak için buraya tıklayabilirsiniz.

2. Aşırı Gerilim/Düşük Gerilim (Overvoltage/Undervoltage) Alarmı (OV, UV, A.02, F002 vb.)

Sürücünün DC barasındaki gerilimin belirlenen üst veya alt limitleri aşması durumunda oluşur.

Olası Nedenler: Şebeke geriliminde dalgalanmalar, rejeneratif enerji (motorun jeneratör gibi çalışması) için yeterli frenleme direncinin olmaması veya arızalı olması, sürücü güç devresi arızası.
CNC Teşhisi ve Çözüm: Şebeke gerilimini kontrol edin. Frenleme direncinin değerini ve bağlantılarını doğrulayın. Aşırı yavaşlama rampalarını uzatmak, rejeneratif enerjiyi azaltabilir.

3. Enkoder Arızası (Encoder Error) Alarmı (ER, A.03, F003 vb.)

Servo motorun pozisyon bilgisini veren enkoderden gelen sinyallerde tutarsızlık veya kayıp olduğunda tetiklenir. Bu, CNC'nin hassasiyeti için kritik bir hatadır.

Olası Nedenler: Enkoder kablosunda kopukluk veya kısa devre, enkoderin kendisinde arıza, enkoderin motora gevşek montajı, elektriksel gürültü.
CNC Teşhisi ve Çözüm: Enkoder kablosunun sağlamlığını ve bağlantılarını kontrol edin. Gürültüyü azaltmak için kabloları güç kablolarından uzak tutun veya ekranlı kablo kullanın. Enkoderin fiziksel durumunu kontrol edin. Bağlantı elemanları olan **vidalı mil** ve **lineer ray ve arabalar** gibi hareket sistemlerinde oluşabilecek aşırı titreşimler de enkoder bağlantılarını etkileyebilir. Bu bileşenleri vidalı mil ve lineer ray ve arabalar kategorilerimizden inceleyebilirsiniz.

4. Pozisyon Hatası (Position Error) Alarmı (PE, A.04, F004 vb.)

Motorun hedeflenen pozisyon ile gerçek pozisyonu arasındaki farkın (takip hatası) belirlenen limiti aşması durumunda ortaya çıkar. Bu, CNC işleme hassasiyetini doğrudan etkiler.

Olası Nedenler: Aşırı mekanik yük, mekanik sıkışma veya boşluk (backlash), yetersiz servo kazanç ayarları, motorun gücünün yetersiz kalması, enkoder çözünürlüğünün düşük olması, **sensör ve sviç çeşitleri** ile ilgili hatalı geri besleme.
CNC Teşhisi ve Çözüm: Mekanik sistemi kontrol edin (sürtünme, boşluk). Servo kazanç ayarlarını optimize edin (Auto-tuning veya manuel ayarlama). Motorun boyutu uygulamanız için yeterli mi kontrol edin. Hatalı geri besleme için sensör ve sviç çeşitleri bölümümüzdeki ürünleri inceleyebilirsiniz.

5. Haberleşme Hatası (Communication Error) Alarmı (CE, A.05, F005 vb.)

Servo sürücü ile CNC kontrol kartı veya diğer cihazlar arasındaki veri iletişiminde bir sorun olduğunda tetiklenir.

Olası Nedenler: Haberleşme kablosunda kopukluk, yanlış bağlantı, gürültü, kontrol kartı veya sürücü portunda arıza, yanlış haberleşme ayarları (baud hızı, protokol).
CNC Teşhisi ve Çözüm: Haberleşme kablosunu ve bağlantılarını kontrol edin. Gürültüyü azaltmak için ekranlı kablo kullanın. Sürücü ve **CNC kontrol kartları** üzerindeki haberleşme parametrelerinin eşleştiğinden emin olun. Detaylı bilgi için CNC kontrol kartları sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

6. Aşırı Hız (Over Speed) Alarmı (OS, A.06, F006 vb.)

Motorun belirlenen maksimum hız limitini aşması durumunda tetiklenir.

Olası Nedenler: Yanlış hız komutu, enkoder arızası (yanlış hız geri beslemesi), sürücü parametrelerinde yanlış ayarlar, mekanik yükün ani azalması.
CNC Teşhisi ve Çözüm: Hız komutunu kontrol edin. Enkoderin doğru çalıştığından emin olun. Sürücünün hız limit parametrelerini gözden geçirin.

7. Aşırı Yük (Overload) Alarmı (OL, A.07, F007 vb.)

Motorun uzun süre nominal torkunun üzerinde çalışması veya belirli bir süre için aşırı tork çekmesi durumunda oluşur.

Olası Nedenler: Aşırı mekanik yük, sürtünme, rulmanlarda sıkışma, yanlış boyutlandırılmış motor, çalışma döngüsünün ağır olması.
CNC Teşhisi ve Çözüm: Mekanik sistemi kontrol edin. Motorun yükünü azaltmaya çalışın veya daha güçlü bir motor kullanmayı düşünün. Çalışma döngüsünü optimize edin.