Mach3, bir CNC makinesinin hareketlerini ve işlemlerini kontrol etmek için G ve M kodlarını kullanır. Bu kodlar, CNC programlamasının temelini oluşturur ve çoğu durumda, bir CNC makinesinin ne zaman ve nerede hareket etmesi gerektiğini belirler. İşte en sık kullanılan G ve M kodlarının açıklamaları:

G Kodları (Preparatory Functions)

G kodları genellikle hareket veya kesme hareketleri ile ilgilidir.

• G0: Hızlı hareket. Takımı belirli bir konuma taşır, ancak kesme yapmaz.
• G1: Doğrusal hareket. Takımı belirli bir konuma taşır ve keser.
• G2: Saat yönünde dairesel hareket.
• G3: Saat yönünün tersinde dairesel hareket.
• G4: Dwell. Takımın belirli bir süre boyunca hareketsiz kalmasını sağlar.
• G20: İnç ölçü birimini kullanır.
• G21: Metrik ölçü birimini kullanır.
• G28: Takımı referans konumuna hareket ettirir.
• G90: Mutlak konumlandırma. Koordinatlar programın başlangıcına göre ayarlanır.
• G91: İlgili konumlandırma. Koordinatlar son hareketten sonra ayarlanır.

M Kodları (Miscellaneous Functions)

M kodları genellikle makine işlevleri ile ilgilidir.

• M0: Program durdurma. Makineyi manuel olarak yeniden başlatana kadar durdurur.
• M1: İsteğe bağlı durdurma. M1 duraklatma özelliği etkinse durdurur.
• M2: Program sonu.
• M3: Spindle'ı saat yönünde döndürme.
• M4: Spindle'ı saat yönünün tersine döndürme.
• M5: Spindle'ı durdurma.
• M6: Takım değiştirme.
• M8: Soğutma sıvısını AÇ.
• M9: Tüm soğutma sıvılarını KAPAT.

G Kodları:

• G10: Koordinat sistemi ofsetlerini veya takım uzunluk ofsetlerini ayarlar.
• G17: XY düzlemi seçilir (Bu, en yaygın kullanılan düzlemdir).
• G18: ZX düzlemi seçilir.
• G19: YZ düzlemi seçilir.
• G40: Kesme yarıçapı telafisini iptal eder.
• G41: Kesme yarıçapı telafisi başlatır.
• G80: Döngüyü iptal eder.
• G81: Delik delme döngüsü.
• G82: Derin delik delme döngüsü.
• G83: Derin delik peck delme döngüsü.
• G84: Tapping (vida kesme) döngüsü.
• G90.1: IJK ofsetleri için mutlak mod.
• G91.1: IJK ofsetleri için ilgili mod.

M Kodları:

• M7: Mist soğutmayı AÇ.
• M13: Spindle'ı saat yönünde döndür ve soğutmayı AÇ.
• M14: Spindle'ı saat yönünün tersine döndür ve soğutmayı AÇ.
• M30: Program sonu ve dökümanın başına dön.
• M48: Besleme ve spindle hızının sınırlamalarını geçersiz kılar.
• M49: Besleme ve spindle hızının sınırlamalarını tekrar uygular.

Bu kodlar daha karmaşık veya özel CNC işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılabilir. Her zaman CNC makinesinin ve kontrol yazılımının belirli bir G veya M kodunu destekleyip desteklemediğini kontrol etmek önemlidir. Bu kodlarla ilgili daha fazla bilgi ve kodların nasıl kullanılacağına dair örnekler için, Mach3 veya CNC makinesinin kullanıcı kılavuzlarına ve dokümantasyonlarına başvurun.

G ve M kodlarının tam listesi, CNC kontrol yazılımına ve makineye bağlı olarak büyük ölçüde değişebilir. Ancak, genel olarak, daha fazla G ve M kodları şunlar olabilir:

G Kodları:

• G22: Sabit hafıza kilidi AÇ.
• G23: Sabit hafıza kilidi KAPAT.
• G28.1: Referans dönüşü.
• G33: Eş zamanlı iplik geçirme.
• G38.2 - G38.5: Probe hareketi.
• G43.1: Dinamik takım uzunluk ofseti.
• G49: Takım uzunluk ofsetini iptal eder.
• G50: Ölçekleme iptal.
• G51: Ölçekleme.
• G52: Yerel koordinat sistemini ayarla.
• G53: Makine koordinatlarıyla hareket.
• G68: Koordinat döndürme.
• G69: Koordinat döndürme iptal.
• G73: High speed peck drilling cycle.
• G85: Bore cycle.
• G86: Bore cycle.
• G87: Back boring cycle.
• G88: Bore cycle.
• G89: Bore cycle.
• G92: Ofset ayarlaması.
• G92.1: Ofset iptal etme.
• G92.2: Ofset askıya alma.
• G92.3: Ofset askıyayı geri al.

M Kodları:

• M10: Pallet clamp on.
• M11: Pallet clamp off.
• M19: Spindle orientation on.
• M20: Spindle orientation off.
• M21: Mirror image X on.
• M22: Mirror image X off.
• M23: Mirror image Y on.
• M24: Mirror image Y off.
• M25: Automatic tool change (ATC) forward.
• M26: Automatic tool change (ATC) reverse.
• M41: Low gear select.
• M42: High gear select.
• M98: Subprogram call.
• M99: Subprogram end.

Bu kodlar, çeşitli özel CNC işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılır. Bunlarla birlikte, her CNC makinesi ve kontrol yazılımı, tüm G ve M kodlarını desteklemeyebilir ve bazıları belirli kodlara özgü işlevler sağlar. Bu nedenle, belirli bir CNC işlemi için gereken kodları belirlerken kullanıcı kılavuzlarını ve dokümantasyonu dikkatlice kontrol etmek önemlidir.